Aframax là loại tàu quái quỷ nào ?

Cách đây vài năm tôi nhận được một cú điện thoại đường dài từ Nhật Bản.Bạn tôi,một tiến sĩ đóng tàu ,tốt nghiệp loại xuất sắc từ Ba Lan

Người thiết kế tàu ngầm Kilo-Anh hùng LĐ...Tư bản chủ nghĩa !

Áo thun có in dòng chữ đỏ chói "Anh hùng Lao động ...
Tư bản chủ nghĩa " bày bán dưới hầm ga metro Gostinyj Dvor ! 

  Mùa hè vừa qua,chúng tôi đã có một chuyến du lịch nước Nga và Đông Âu khá thú vị nhằm kiểm tra lại những nhận thức của mình về một phần các nước "anh em " được giáo dục rất kỹ lưỡng từ khi cổ quàng khăn đỏ.Bởi vậy,trong vài ngày tại Saint Petersburg tức Leningrad ngày nào ,chúng tôi cố gắng tới các địa chỉ có liên quan tới tàu ngầm ,con tàu mới lạ với nước ta ,sắp tắm sóng Biển Đông vào mùa Xuân 2014 này.Khác với Mỹ và một số nước ,khách tham quan có thể vào Lầu Năm Góc hay Nhà Trắng,trường Đại học Hải quân Annapolis ngó nghiêng,chụp ảnh một số chỗ,nước Nga hiện đại chưa có thói quen này,tuy có bớt những biển cấm chụp hình nhưng việc tham quan không dễ dàng .Ví dụ ,trên trang mạng có giới thiệu tàu ngầm được triển lãm tại một hồ nước phía Tây Bắc Moskva nhưng tời nơi ,khu này được quây kín ,đóng cửa mà không thông báo.Cũng chiếc tàu này của hải quân Xô Viết xưa ,vài ngày sau,chúng tôi được chui vào từng góc nhỏ trên tàu ,với cái giá 25 euro tại cảng Hamburg nước Đức !Bởi vậy,chúng tôi khá thận trọng khi tới các nơi được coi là "cực kỳ bí mật" này ,không đem theo máy ảnh ,để tránh những rầy rà không cần thiết.Sau khi tới xưởng đóng tàu Admiral Verft ,nơi đóng con tàu Kilo,chúng tôi tới viện Rubin là nơi quan trọng hơn ,nơi có các bộ óc tạo ra con tàu ngầm chạy diesel có độ "im hơi lặng tiếng " số 1 thế giới này.Từ nhà trọ ngay tại trung tâm,sát với ga Gostinyj Dvor ,chỉ qua 3 ga với một lần chuyển tàu tại nhà ga trung tâm Moskovskaja,metro đưa chúng tôi tới ga Pushkin.Từ đó,sải vài bước chân hướng về kênh Obvodnyj  là tới con phố mang tên nhà cách mạng Pháp Marat (1743-1793) ,nơi tọa lạc của Viện Rubin lừng danh
1/Viện Rubin      

Lo go của Viện Ruby tức Ngọc Đỏ,nơi sản sinh ra các tàu ngầm Nga Xô Viết

Trong tiếng Nga,rubin có nghĩa là đá quý ruby tức ngọc đỏ.Viện Ruby được thành lập từ năm 1901 là nơi quy tập những tinh hoa của ngành hàng hải nước Nga để sản sinh ra những con tàu tạo nên sức mạnh trên biển của cường quốc hàng hải này.Được về làm việc tại tòa nhà bề thế số 90 phố Marat chắc chắn phải là những con người giỏi giang và tin cậy,những người "bạn của nhân dân " như chính cái tên phố Marat.Chẳng là nhà cách mạng này  đã đứng đầu tờ báo Bạn Dân (L' Ami du peuple) làm vũ khí kêu gọi tập hợp nhân dân tham gia cuộc cách mạng 1789.
              Nhưng tại nước Nga lúc này còn có những người không phải là Bạn Dân ,thậm chí được coi là "kẻ thủ của nhân dân ","thế lực thù địch","nhóm chống Đảng" cũng thiết kế tàu thuyền,kể cả tàu ngầm.Ngược về phía Bắc thành phố,cách phố Marat này 5 km theo đường chim bay là tòa nhà số 4 phố Shpaler .Không ai có thể tưởng tượng rằng ,trong tòa nhà cao đẹp,cạnh Công Viên Mùa Hè ven sông Neva có những tù nhân Gulag được gọi tắt là những "Shpalerka" đang thiết kế những tàu ngầm siêu nhỏ ,những tàu tuần tra trong xiềng xích...  Người ta thường kể lại trường hợp  Bzhejinski V.L. ,người có họ hàng với cố vấn khét tiếng diều hâu của Nhà Trắng , một kỹ sư  đóng tàu Xô Viết xuất sắc ,người Nga gốc Ba Lan.Tốt nghiệp Trung cấp Kỹ thuật Hàng hải ,sĩ quan hải quân Nga Hoàng.Dưới thời Xô Viết đã đạt tới những chức vụ cao trong Hải Quân như Trưởng phòng Thiết kế số 4 vào năm 1933  ,trưởng nhóm  nghiên cứu Viện Krylov và đã cho ra đời 3 mẫu  tàu ngầm siêu nhỏ (1934-1935).Trong các năm “khủng bố trắng” 1937-1938 dưới thời Stalin,đã bị bắt nhưng “được” hưởng chế độ lao động khổ sai trong tổ chức thiết kế đặc biệt có tên là Phòng Thiết kế Đặc biệt Ostekbiuro.Tại đây,ông tiếp tục cho ra đời hai mẫu tàu ngầm tí hon khác và cùng với một bạn tù khác,một giáo sư ,đảng viên nổi tiếng Ramdin   (bị quy kết trong vụ Chống Đảng ),đã cho ra đời bản thiết kế tàu phóng lôi “Thực Nghiệm”.Trường hợp của Bzhejinski không phải là đặc biệt.Hàng trăm nghìn trí thức hàng hải khác đã bị lao tù ,bị bắn chết trong các thập kỷ 20-30.Ngay trong cái “phòng thiết kế đặc biệt Ostekbiuro”  còn giam giữ và bắt phải tiếp tục sáng tạo những người như Startrik ,một nhà phát minh người Nga gốc Tiệp,Bekauri người Grudi,Trusov ,Sukin …tất cả đều là các chuyên gia thiết kế tàu chiến . Sukin bị bắn năm 1938 với tội danh là “có những họat động thù địch-"за вредительскую деятельность"một tội danh phổ biến thời đó cũng như các tội danh gián điệp,chống lại nhân dân... Còn Bekauri ,người giữ chức lãnh đạo của Phòng Thiết Kế Đặc Biệt suốt từ năm 1921,sau chuyến công tác nước ngoài trở về vào năm 1936 bị nghi ngờ là phản bội và cũng bị bắn chết vào năm 1938 
             

Tàu ngầm D 2 đang được trưng bày ,chiếc tàu ngầm đầu tiên ,vỏ tán đinh

Thời gian đi học,tôi được may mắn học thầy Đào Vũ Hùng ,một sinh viên giành được bằng Đỏ tại  Trường đóng tàu ở Odessa .Tôi được biết thày Hùng ham mê nghiên cứu kết cấu tàu dưới sự hướng dẫn của ông thày  Dikovitr ,một chuyên gia kết cấu đã có thời tính toán kết cấu tàu ngầm .Sau này,lật lại lịch sử Nga ,tôi được biết Đikôvitr IL là một chuyên gia lập trình xuất sắc nhưng có thói xấu nghiện ngập như nhiều đàn ông Nga xưa kia .Thời dó một chai vodka "Moskovkaja" nửa lít thường được gọi là chai lớn giá 2 rúp 87 cô pêc còn chai nhỏ một phần tư lít giá 1 rúp 49 cô pêc.Khi viết số Pi trong các phương trình ,Đikôvitr viết là "chai nhỏ lũy thừa chai lớn " tức là 1,49 số mũ 2,87 ,khá chính xác cho số Pi!
             May mắn hơn các kỹ sư của cái gọi là "Phòng Thiết kế Đặc biệt",kỹ sư Malinin B.M ,xuất thân từ một gia đình nghệ sĩ opera Moskva ,người tham gia "Phòng thiết kế số 4 ",tiền thân của Rubin.đã đi hết được chặng

Malinin ,nhà thiết kế tàu ngầm D2 

đường sáng tạo của mình.Ông là người thiết kế những chiếc tàu ngầm Xô Viết đầu tiên thuộc các lớp Dekabrist,Leninets,Shiuka,Malyutka .Chúng ta có thể tới chiêm ngưỡng chiếc tàu ngầm đầu tiên ký hiệu D-2 thuộc lớp Dekabrist hiện nay đang trưng bày tại khu Triển làm quốc tế St Petersburg .Vỏ tán đinh ,các mối gò nham nhở,khi lặn sâu không ổn định,mặc dù mẫu này được Malinin nhái theo mẫu tàu ngầm của Ý ,Đức và có cải biên .    
             Từ chiếc tàu ngầm đầu tiên đó,Rubin đã trưởng thành và  Trong số 1150 tàu ngầm đã tham gia vào lực lượng hải quân Nga  Xô Viết suốt trong thời gian qua thì đã có 919 chiếc (trong đó có 139 tàu ngầm nguyên tử) sinh ra từ  bản vẽ của Rubin  .Tàu ngầm do Rubin thiết kế được dùng tại 14 nước trên thế giới.Sau Thế Chiến II, Rubin đã tạo ra một loạt lớn nhất,tới 215 chiếc tàu ngầm nổi tiếng mang tên Whiskey theo thiết kế 613 .Trong thời gian này Rubin tập trung xây dựng thế hệ tàu ngầm nguyên tử và tàu diesel kiểu mới trang bị đạn đạo và tên lửa có cánh .Rubin đã tạo ra một số kỷ lục :
               -tàu ngầm nguyên tử lặn sâu nhất Komsomolets (  NATO gọi là lớp tàu Mike);

              - tàu ngầm nguyên tử nặng nhất thế giới ,phòng thủ chiến lược,tàu Taifun (đã được ghi trong sách kỷ lục Guiness );

               -tàu ngầm nguyên tử nhiều mục đích có hiệu quả nhất trên thế giới Antey ( mà NATO gọi là Oscar -1);

               - tàu ngầm diesel - điện ít ồn nhất trên thế giới ,thiết kế 613  (lớp Kilo).

Những sản phẩm của Rubin được xếp theo thứ tự như sau  :

               I/Tàu ngầm diesel-điện
               Thế hệ thứ nhất :

-thiết kế 613 Whiskey ,thiết kế được đóng với số lượng lớn nhất,215 chiếc

–thiết kế 611 "Zulu";

               Thế hệ thứ hai 

thiết kế 641 "Foxtrot"; 641B "Tango"

                Thế hệ thứ ba

thiết kế  877 ("Kilo"): con tàu đã được trưng bày tại nhiều cuộc triển lãm quân sự lớn trên thế giới ,được coi là con tàu ngầm diesel-điện tốt nhất trên thế giới sau Thế Chiến với các ưu điểm :ít ồn,thiết bị sonar mạnh,khả năng chiến đấu cao,sức sinh tồn cao ,quay  trở tốt trong nước cạn và chỗ hẹp ,tính hàng hải cao .Thiết kế 636 ("Kilo"): thiết kế này còn giảm mức ồn ,nâng cao tính tàng hình ,tăng tốc độ do công suất tăng gấp rưỡi .

Rubin đang tiến hành thiết kế và đóng các con tàu thế hệ thứ tư ,bắt đầu bằng chiếc “St Peterburg “ (thiết kế 677)

              II/ Tàu ngầm nguyên tử là hướng phát triển chính của Rubin .Ngay từ năm 1956,các nhà bác học và kỹ sư Rubin đặt kế hoạch xây dựng đội tàu ngầm nguyên tử lớn nhất thế giới .

           Thế hệ thứ nhất – Thiết kế 658 ("Hotel").

           Thế hệ thứ hai thiết kế  667А ("Yankee"); 667 Б ("Delta I"); 667 БД ("Delta II"); 667БДР ("Delta III"); 667БДРМ ("Delta IV");
 - thiết kế  941, "Akula" ("Typhoon") – tàu ngầm nguyên tử lớn nhất thế giới ;thiết kế  659 ("Echo I"), - tàu ngầm nguyên tử đầu tiên  trên thế giới sử dụng tên lửa có cánh ;thiết kế  675 ("Echo II");

            Thế hệ thứ ba  thiết kế  949 "Granit" ("Oscar"); 949А "Antej" ("Oscar II") – tàu ngầm  "Kurs" thuộc lớp tàu này 

Spasskij bên bàn làm việc,bên phải có tượng ...Thần Tài  Á Đông!

II/Anh hùng lao động ...tư bản chủ nghĩa 

Kỹ sư Spasskij I.D được chuyển về Viện Rubin vào đầu những năm 1950 ở độ tuổi xấp xỉ 30 .Tốt nghiệp trường Cao đẵng Kỹ thuật Hải quân mang tên Dzerginskij ,với tấm bằng kỹ sư cơ khí,anh thực tập trên tàu Frunze của Hạm đội Biển Đen sau đó lên bờ chuyên theo dõi việc đóng tàu ngầm.Trả lời trên báo chí nhân sinh nhật lần thứ 85 ,Viện sĩ Hàn lâm ,tiến sĩ khoa học Spasskij nói :" Làm kỹ sư thiết kế là một công việc vô cùng cực nhọc.Nhưng đối với tôi,trên đời này không có một công việc nào thú vị hơn là thiết kế chế tạo tàu

Bức áp phích tôn vinh Spasskij ,Công Dân Xuất sắc của St Petersburg

ngầm.vì đó là công việc sáng tạo,nhất là khi nhìn thấy kết quả của mình.Tôi về Rubin vào đầu những năm 50 và gặp gỡ tại đây những con người đã thiết kế tàu ngầm từ hồi đầu thế kỷ.Còn bốn người cả thẩy.Tất cả họ đầu là những nhà thiết kế tuyệt vời.Mỗi bản vẽ của họ là một tác phẩm nghệ thuật xứng đáng được trưng bày tại Bảo tàng nghệ thuật Trechiakov hay bất cứ một viện bào tàng Nga nào khác.Ngày nay chúng tôi không còn phải vẽ bằng tay nữa .Công việc này đã có computer và các máy vẽ đảm nhiệm.Nhưng chúng tôi phải bù đầu với sách vở,tài liệu nghiên cứu ,thực nghiệm để nắm bắt được kỹ thuật công nghệ mới ! Những năm sau Thế Chiến,tình hình khá phức tạp,chúng tôi phải đồng thời vượt qua nhiều cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật như :công nghệ hạt nhân,tên lửa đạn đạo,điện tử tin học phát triển như vũ bão,công nghệ chế tạo kim loại ..."Về Rubin vào lúc toàn Viện đang tập trung cho việc chế tạo tàu ngầm nguyên tử,Spasskij đã có những đóng

Trích trang chủ của Viện Rubin với dòng chữ nhấn mạnh :Sản phẩm của Viện là căn bản cho việc xuât khẩu kỹ thuật hải quân và đảm bảo cho nước Nga có vị thế xứng đáng trên thị trường vũ khí toàn cầu 

góp to lớn và anh đã trờ thành kỹ sư trưởng của Viện vào năm 1968 và năm 1974 là Tổng giám đốc kỹ thuật

Đáng ra phải gắn cho Spasskij cái huân chương này,
theo lời ông Thị trưởng

của Rubin,người trực tiếp thiết kế và chỉ huy thi công trên 200 tàu trong đó có nhiều tàu ngầm nguyên tử,người đã giành nhiều học vị khoa học cao như tiến sĩ vào năm 1973,tiến sĩ khoa học năm 1978,viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Nga năm 1984.Sau khi Chiến Tranh Lạnh chấm dứt , Liên Xô sụp đổ,đơn hàng quân sự bớt đi,đe dọa lớn tới kim ngạch xuất khẩu của nước Nga .Không có số liệu cụ thể nhưng chỉ cần vào trang chủ của Viện Rubin đọc những hàng chữ đầy kiêu hãnh "Sản phẩm của Viện là cơ sở  cho việc xuất khẩu kỹ thuật hải quân và đảm bảo cho nước Nga có vị thế xứng đáng trên thị trường vũ khí toàn cầu " ta đủ biết vị trí Rubin ra sao với kinh tế -chính trị  nước Nga.Một lần nữa,người ta lại thấy tài năng của Spasskij không phải chỉ là một Viện sĩ,một Công trình sư ,một nhà tổ chức, mà còn là một doanh nhân mà nước Nga thời nay hay dùng các từ gốc tiếng Anh ,giữ nguyên cách đọc,chỉ viết bằng chữ Slave mà thôi .Đó là businessman,manager, management ...! Dây chuyền công nghệ sản xuất tàu ngầm được thay đổi mạnh mẽ ,áp dụng công nghệ nhóm,công nghệ module ,được người Nga đề xuất từ những năm 1920 nhưng người sử dụng mạnh mẽ lại là Mỹ và các nước Phương Tây.Báo chí ta đưa tin ,chiếc Kilo được chế tạo như vậy,các khối máy móc ,chi tiết được nhét trước vào trong các tổng đoạn .Đến khi ghép các tổng đoạn lại với nhau ,mọi việc đơn giản ,chính xác,nhanh chóng .Quy trình thi công này đòi hỏi phải áp dụng nhuần nhuyền các công cụ tin học,máy tính điện tử...Trước đây,khoa học quân sự là một vùng cấm ,rất ít hoặc không có mối liên kết với sản xuất dân sự.Rubin dưới sự lãnh đạo của Spasskij đã làm như các tổ hợp công nghiệp quân sự Âu Mỹ đã làm từ lâu, đó là hướng các kinh nghiệm ,công nghệ tàu ngầm vào các chương trình phục vụ đời sống,công nghiệp dầu khí,chinh phục đại dương ...,chế tạo từ tàu ngầm du lịch tới các yacht cao tốc, từ nhà máy điện hạt nhân nổi trên mặt nước tới các robot lặn sâu rất có hiệu quả ,giúp cho doanh thu của các nhà máy sử dụng bộ não của mình giữ nguyên thậm chí còn tăng doanh thu .Nhà máy điện hạt nhân nổi trên mặt nước mang bằng sáng chế Nga ,được thế giới quan tâm và đã được tiến sĩ Phùng Liên  Đoàn,chuyên gia hạt nhân người Mỹ gốc Việt ,khuyên chính phủ ta nên sử dụng thay cho nhà máy điện trên đất liền Bình Thuận,nếu vẫn giữ quyết tâm có điện hạt nhân dù nhiều lần đã can ngăn !.Những đóng góp của doanh nhân Spasskij đã được nhìn nhận xứng đáng. Ngoài rất nhiều huân huy chương,anh hùng lao động XHCN,giải thưởng Lê Nin,thành phố St Petersburg trân trọng cảm ơn con người đã mang lại  danh vọng và sự thịnh vượng bằng cách tôn vinh ông như một công dân ưu tú.Trong buổi lễ,Thị trưởng St Peterburg Anatolij Sobtchak vui mừng đùa rỡn”Anh xứng đáng là Anh Hùng Lao Động ...Tư Bản Chủ Nghĩa (Герой Капиталистического Труда ) mới phải !" ,một câu nói phổ biến ở nước Nga với người làm ăn giỏi thời kinh tế thị trường hậu Xô Viết
III/Đấng Cứu Thế !

Putin giao nhiệm vụ cho Spasskij tổ chức giải cứu tàu Kurs

Ngày 21/09/2006,tại nhà hát Capella St Petersburg  ,một nhà hát cổ kính xây dựng từ thế kỷ 15 ,một buổi hòa nhạc đặc biệt đã được tổ chức nhằm kỷ niệm sinh nhật lần thứ 80 của Spasskij ,một con người có tất cả các chức danh tiến sĩ ,bác học,doanh nhân ,với đủ các loại bằng khen mà nước Nga đã phong tặng.Vào tuổi tri thiên mệnh,hình như ông đã thấy tính phù du của mọi tiền tài danh vọng nên   hướng tất cả  hoạt động cho các công tác xã hội ,dùng uy tín của mình vận động giúp đỡ các doanh nghiệp vừa và nhỏ,quyên góp xây dựng Nhà Thủy Cung,ủng hộ các văn nghệ sĩ và đặc biệt là các hoạt động tôn giáo ,xây dựng đền đài.Thời Nga Hoàng,hải quân treo cờ thánh Andreev ,ngoài ra còn có một số thánh thuộc Chính thống giáo như thánh Nicholas,thánh Basil Cả (người Nga gọi là Vasilij Velikij),thánh Gioan Baotixta ...được coi là những vị thánh bảo hộ cho người đi biển,cho lính thủy quân .Khi lá cờ hải quân Liên Xô với chiếc búa liềm truyền thống được dựng lên thay cho cờ Andreev,nhà thờ các vị  thánh này nhiều cái bị phá hủy hoặc để trong hoang phế.Thời thế đổi thay,cờ  Andreev hai vạch chép xanh trên nền trắng lại được dựng lên,tên của vị đô đốc Bạch Vệ khét tiếng chống Cộng  Koltrak lại được khôi phục với cái tên đặt cho chiếc chiến hạm hiện đại bậc nhất kèm theo một bộ phim "Người Tình" tốn kém tới 20 triệu đô la ,các đền thờ các thánh bảo hộ hải quân lại được khôi phục.Tại Saint Petersburg.Spasskij là người đứng đầu cho việc tôn tạo nhà thờ thánh Nicholas nằm ở phía tây thành phố và đặt thêm tấm bia tưởng nhớ các chiến sỹ tàu ngầm Komsomolets và Kurs đã hy sinh trong thời bình bên cạnh tấm bia ghi nhớ trận Tsushima đại bại trước quân Nhật.  Cũng như thế,tại nhà thờ thánh Basil Cả và nhà thờ thánh Gioan ,nơi thờ cúng các chiến sĩ hải quân Nga hy sinh trong trận đánh với quân Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 1770 ,ông cho đặt thêm bài vị của từng chiến sĩ đã chết trong hai chiếc tàu ngầm nguyên tử Komsomolets và Kurs ,những tác phẩm của chính ông và ông cũng là người được chính Putin ra lệnh tìm cách giải cứu và trục vớt xác tàu cùng xác người.Nhiều nhà báo ,trong đó có nhà báo nữ Elena Milashina của tờ "Thời mới Novaja Gazeta" đã gay gắt buộc tội những thiếu sót trong thiết kế của Rubin ,đặc biệt là những thiếu sót không quan tâm tới con người,tới điều kiện sinh sống,tới việc thoát hiểm.Là một phụ nữ ,chị hiểu nỗi đau của hàng nghìn gia đình lính tàu ngầm đã hy sinh trong chiến tranh và ngay cả trong thời bình mà tượng đài được dựng lên tại nhiều điểm trên nước Nga .Chính những chiếc thuộc thế hệ tàu ngầm Tango của Liên Xô được trưng ra tại San Diego,Los Angles  Hoa Kỳ  hay Hamburg Đức đã cho đông đảo công chúng toàn thế giới biết được cuộc sống bức bối trên thế giới ngầm của nước Nga ra sao.Ngườ ita buộc tội cả việc cứu chữa chậm chạp,trong đó có nhiều nguyên nhân đâu phải lỗi của riêng Rubin mà là "lỗi hệ thống" Có nhà báo bình luận là Spasskij đã trở về đúng là Đức Cứu Thế (Bog Spastel) ,một tên gọi khác của Đức Giê su trong Chính thống giáo.Đó là một cách chơi chữ vì trong tiếng Nga Spasskij cùng gốc từ với Spasitel ,đều từ động từ spasat' là cứu giúp !!   

CÂU CHUYỆN QUANH CHIẾC Ụ NỔI SỐ 83 M

Vụ án "đại tham nhũng Dương Chí Dũng " gắn liền với tang chứng ,vật chứng là chiếc ụ nổi .Cả bàn dân thiên hạ,dù cả đời chưa thấy tàu bè sửa chữa trên những chiếc ụ ra sao , cũng có dịp được hàng trăm tờ báo hình báo giấy ra rả nói về vụ án này và cái ụ nổi này.Là người tạm được coi là trong nghề ,tôi muốn cùng các bạn xăm xoi xem số phận chiếc ụ đó trôi nổi ra sao,vì chúng ta biết rằng ụ nổi cũng là một con tàu.Cũng như con người,con tàu cũng được sinh ra ,chết đi,cũng bệnh tật,cũng vinh quang ô nhục...Chả thế mà có một thời trong tiếng Anh,con tàu được gọi là " she" ,tức là cô ấy ...mà đô đốc Nimitz Hoa Kỳ có một cái giải thích rất hay .Gọi là cô vì tiền son phấn .tức là tiền sơn phết cạo hà cho một con tàu quá khủng khiếp,chằng thua gì tiền làm đẹp cho các nàng ! Ụ nổi mà các ông Vinalines mua về cũng nhằm sửa chữa,sơn phết làm đẹp cho các con tàu .Nhưng vì sao ,nó lại chết yểu như vậy kéo theo tù tội một lô các cán bộ ,kỹ sư nghe nói là có học hành tử tế ?

Chiếc ụ 83M nằm chết tại bến thuộc Cảng Đồng Nai

1/MHI nơi sinh ra chiếc ụ nổi 83 M

 Vào những năm 60,70 ,kinh tế Liên Xô vẫn tiếp tục tăng trưởng trước sự ngạc nhiên của nhà quan sát trên thế giới.Với chỉ đạo tập trung triệt để,với nguồn tài nguyên dồi dào mà Liên Xô sẵn sàng chế tạo một cách phung phí,với lao động tập trung bao gồm lao động tự nguyện hăng say theo các mô hình mà bộ máy tuyên truyền khổng lồ vẽ ra cộng với lao động cưỡng bức tại các Gulag ,với lợi thế "người đi sau" mô phỏng và cải tiến các mẫu kỹ thuật của phương Tây và Nhật ,Đức -hai kẻ bại trận-,với truyền thống trí thức Nga mà các phát minh "sinh tại Moskva ,nở hoa tại ....Washington " ,Liên Xô đã có một đội tàu hùng hậu .Nhiều chiếc mang danh là tàu buôn hoặc tàu nghiên cứu biển nhưng thực chất là tàu tình báo trá hình ,ngang dọc khắp đại dương trong cuộc Chiến Tranh Lạnh mà Việt Nam phơi thân làm điểm nóng.Nhu cầu sửa chữa tàu  rất lớn,cần có thiết bị nâng tàu lên để sửa,tức là ụ nổi .Ngoài việc tự đóng  lấy ụ nổi,Liên Xô đặt mua một loạt ụ lớn cỡ từ 25 nghìn tấn tới 80 nghìn tấn từ các nước như Nam Tư,Thụy Điển,Nhật .Nam Tư là nước "anh em " rồi,tuy là anh em hờ vì Tito nổi tiếng là tên "xét lại" nhưng có công nghiệp biển mạnh mẽ,tàn dư của đế quốc Áo Hung để lại.;Thụy Điển cũng như Phần Lan là hai nước trung lập ,buôn bán làm ăn với Liên Xô ,đóng nhiều tàu cho Liên Xô  và nhiều phương án công nghệ của phương Tây đã lọt vào Nga qua cửa này còn kẻ bại trận Nhật Bản làng giềng với vùng Viễn Đông Nga đang mong có nhiều hợp đồng với kẻ chiến thắng để vực dậy nền kinh tế thảm bại sau Thế Chiến II.

Những năm 60,80 tại Hà Nội ,thông tin về MHI tức Mitsubishi Heavy Industries vẫn đến với chúng tôi một cách đều đặn.Chằng là nắm trong nhóm biên dịch tạp chí kỹ thuật đóng tàu và hàng hải tóm tắt của Liên Xô ,chúng tôi có dịp tiếp cận với những bản tin tóm tắt các tạp chí Anh Mỹ nổi tiếng như Motor Ship,Lloyd's List...đăng lại bằng tiếng Nga của bản referat thuộc Trung tâm Thông tin Viện Hàn lâm Xô Viết.Các tin đó được chúng tôi dịch thành tin "tham khảo  nội bộ" cho các lãnh đạo ngành giao thông vận tải.Không rõ các sếp có đọc không,nhưng chúng tôi có dịp biết bọn giẫy chết đang "khôn cùng" ra sao,biết MHI là người đi tiên phong tại nước Nhật với nghề đóng tàu chuyển dần trục từ châu Ạu sang Đông Á .Từ MHI  ,công nghệ tiên tiến nhất thế giới đã được áp dụng,khiến Mỹ và nhiều nước phải tổ chức sang nghiên cứu học tập .Và MHI đã giúp Hàn Quốc xây dựng ngành đóng tàu.Xưởng đóng tàu đầu tiên của Hyundai được xây dựng tại Ulsan  theo hình mẫu của MHI với cái tên là HHI  (Hyundai Heavy Industries).Dân ta ai cũng biết Mitsubishi với chiếc máy khâu bền tốt nhưng ít ai biết đó là một tổ hợp công nghiệp,có cả vũ trụ,quân sự.Vào năm 1965,MHI đã đóng cho Liên Xô chiếc ụ nổi 25 nghìn tấn tại Yokohama.Sau khi đóng xong,no được kéo vượt biển Nhật Bản trong một hành trình dài 1000 ki lô mét .Đó là một đoạn hành trình ngắn trong hai lần di chuyển trong đời .Lần từ Nhật về "nhà chồng" tự đi với tàu kéo phía trước và lần thứ hai từ nơi là măn và trưởng thành về Việt Nam để dưỡng lão,với chặng đường dài gấp 5 lần lại không còn sung sức như 43 năm về trước ,nên chiếc ụ nổi phải được tàu cửu vạn cõng

Biểu tượng của nhà máy sửa chữa tàu Nakhodka trên trang web

2/Về tới xưởng sửa chữa tàu Nakhodka

Vào những năm 60,Nakhodka là một thành phố trẻ trung đang phát triển mạnh mẽ.Từ một làng chài nhỏ bé ,nằm cách Vladivostok hơn 100 ki lô mét về phía đông nam,tận dụng cảng nước sâu,người ta tập trung xây dựng kinh tế biển nơi đây bằng cách huy động hàng vạn nhân công là những người cần được "cải tạo",những kẻ thù của nhân dân mà tiếng Nga gọi là vreditels/vrag narodov mà chuyển ngữ sang tiếng Việt đúng nhất là "thế lực thù địch" hiện đang được dùng phổ biến .Nhà máy sửa chữa tàu biển Nakhodka ra đời từ năm 1948 nhưng chính thức đi vào hoạt động từ năm 1951 và được tăng cường một chiếc ụ nổi 4 nghìn được điều từ Kaliningrad tới .Với cỡ đó,nhà máy có thể sửa chữa các tàu cỡ vạn tấn ,trong đó có nhiều tàu thuộc đội tàu Viển Đông thường xuyên chạy sang cảng Hải Phòng giúp Việt Nam.Một chiếc ụ cỡ vài vạn tấn để chữa các tàu lớn,đặc biệt là tàu dầu là niềm ao ước của nhà máy .Phải 14 năm sau,vào năm 1965 ,nhà máy mới nhận được chiếc ụ nổi mới tinh từ Yokohama .Đó là con chủ bài của nhà máy và tới những năm cuối thế kỷ 20,chiếc ụ đã bị kiệt sức do nhiều lần nâng hạ tàu ,người ta đã phải đặt vấn đề tương lai của chiếc ụ già lão này sẽ ra sao? Đặc biệt ,sau khi cổ phần hóa ,ông chủ cùa nhà máy tức là chủ tịch hội đồng quản trị tên Trizh Evgenij và ông tổng giám đốc Trizh Andrej ,con trai của ông chủ tịch.Chẳng cần phải bay 5 nghìn ki lô mét tới Nakhodka giá lạnh,với những tòa nhà dọc phố đơn điệu mang phong cách kiến trúc từ thời Stalin ,chúng ta cũng có thể biết được sức khỏe của cô gái giá ụ nổi 83 M.Nếu khai thác tốt,một chiếc ụ có thể làm việc tới năm 50 tuổi là tuổi nên chui vào lò nấu thép giống như ta "trèo lên nóc tủ ngắm gà khỏa thân".Đã tới 30,40 tuổi,chiếc ụ chủ chốt này trở thành mối quan tâm của cả cộng đồng hàng hải Viễn Đông.Từ trường đại học kỹ thuật quốc gia Viễn Đông có tên viết tắt là DVGTU ,tiến sĩ khoa học chuyên về kết cấu thân tàu có tên là Kulesh V.A đã có nhiều nghiên cứu chuyên về chiếc ụ này và còn dùng chiếc ụ này để làm đề tài đào tạo được một ông tiến sĩ (candidat) có tên là Vorontsov I.A.Những tài liệu này công khai trên mạng ,bấm vào liên kết này và đọc nó ta hình dung được đầy đủ tình hình chiếc ụ này chẳng cần phải hỏi ông Đăng kiểm Việt Nam đi nghiên cứu về bình luận ra sao.

Có ai đọc cái này ?

3/Bản nghiên cứu của Vorontsov nói sao về ụ nổi 83 M
Báo cáo nghiên cứu giành học vị tiến sĩ của Vorontsov có đầu đề "“Thiết kế và chẩn đoán kỹ thuật các ụ nổi bằng thép có tính đến độ tin cậy và giới hạn vận hành “viết năm 2001 nhằm nghiên cứu các ụ nổi thép nói chung ,trong đó lấy dẫn chứng thực tế từ 3 ụ nổi,đặc biệt là chiếc 83M của nhà máy sửa chữa tàu Nakhodka.Báo cáo có dẫn chứng hồ sơ nguyên gốc của MHI cho biết 83M là số chế tạo của ụ nổi .Kích thước trong lòng ụ là :dài 171 mét x 30 mét đủ để nhận những con tàu dài 180 mét ,rộng 28 mét với mớn nước 7 mét.Ụ có hai cẩu sức nâng mỗi chiếc 15 tấn.Kế cấu của ụ giống kết cấu tàu dầu theo hệ thống dọc với các khung khỏe hướng dọc . Ngoài việc phải làm việc cật lực trong khi nâng hạ tàu vào sửa chữa,ụ còn gập một số tai nạn .Ngày 1 tháng 4 năm 1998 trong khi nâng ba chiếc tàu kéo ,mỗi chiếc có trọng lượng 1000 tấn  vào ụ tại làm biến  dạng dư tới 1 mét ,kéo dài 1-2 sườn khỏe.Nguyên nhân của tai nạn là do hệ thống đo nước ballast không làm việc;không kiểm tra độ võng của ụ. Chính tiến sĩ khoa học Kulesh V.A đã tiến hành khảo sát ngay sau tai nạn và trong nghiên cứu của Vorontsov đã chỉ rõ sức bền tổng thể của tàu đã bị xâm phạm vì tính toàn vẹn của cơ cấu dọc không còn đảm bảo ,sức bền cục bộ cũng rất kém với tình trạng gỉ mòn nghiêm trọng .Bản nghiên cứu cũng đề ra các biện pháp :giảm sức nâng không còn là 25 nghìn tấn nữa ,giảm chu kỳ làm việc tức là một năm chỉ cho nâng hạ tàu vài lần và giảm độ sâu cho đánh chìm (điều này là tất nhiên khi đã giảm sức nâng ).Dựa trên kết quả nghiên cứu này,Đăng Kiểm Nga quyết định không cấp phép cho ụ nổi này nữa vào năm 2006.Nhà máy còn có một Đăng Kiểm nữa là Đăng Kiểm Na Uy DNV đang làm việc với các dự án đầy tham vọng với Nhật và phương Tây .Tất nhiên họ chỉ còn cái ụ này là đống sắt vụn !

4/Vứt đi được gánh nặng ?
Nhà máy sửa chữa tàu Nakhodka viết tắt là HCPZ đã được cổ phần hóa ,các cổ đông quan tâm đặc biệt tới tài sản,hoạt động kinh doanh của mình.Bước sang thế kỷ 21,hoạt động sửa chữa của nhá máy đã ngày càng giảm,trước sự cạnh tranh gay gắt của đối thủ làng giềng,đó là Nhà máy sửa chữa tàu Primorsk.HCPZ chuyển dần sang các hoạt động công nghiệp khác,những chương trình dầu mỏ với dự án Sakhalin-2 ,một chương trình hợp tác quốc tế có Nga,Nhật và phương Tây tham dự .Trong nội bộ ban điều hành nhà máy có một cuộc đấu đá nội bộ sâu sắc mà các báo chí địa phương tại Nakhodka và

Vladivostok cũng phải tham dự.Ông chủ chính của nhà máy,Chủ tịch hội đồng quản trị Trizh Evgenij đã có 30 năm gắn bó với nhà máy.Tốt nghiệp khoa máy tàu Đại học Vladivostok năm 1961 ,sau 20 năm từ một sĩ quan máy tàu bậc ba trên tàu biển,anh đã trờ thành một lãnh đạo xưởng sửa chữa của Cục Hàng hải cvung2 Viễn Đông và năm 1986 được trên bổ về làm giám đốc HCPZ.Trong gần 30 năm làm việc tại đây ,ông đã đào tạo được cậu con trai Trizh Aleksej trở thành tổng giám đốc thay mình vào năm 2003 .Cuộc dấu tranh nội bộ gay gắt về cổ phần tham gia.Trizh Evgenij sinh nằm 1937 mất chức chủ tịch hội đồng quản trị vào năm 2008 cũng là năm bán được chiếc ụ nổi "gánh nặng" cho Việt Nam.Người có cổ phần cao nhất bây giờ là bà Irina Irbot trong một chiến dịch quyết tâm giảm bớt vốn điều lệ .

5/HCPZ và Công ty AP Singapore  
Không rõ các ông chủ HCPZ đón các "đồng chí" Việt Nam ra sao ,mặc dù có cả anh phiên dịch tiếng Nga từ một trường đại học tại Hà Nội .Tiếng Nga hiện đại trong làm ăn tràn ngập các từ của bọn "tư bản rác rưởi" nhập luôn từ tiếng Anh chỉ có khác là phiên âm ra chữ viết Slave như mister (ngài),managemnt (quản lý),bank (ngân hàng),business  lunch (bữa ăn doanh nghiệp ) ...cho nên nếu quân ta đá vài câu tiếng Anh dù hơi ngọng nhưng cũng có thể làm đối tác ..nể (?).Tại phiên tòa ,người ta cố truy hỏi tại sao lại phải mua thông qua Công ty môi giới ? Thực ra ,hỏi câu đó là phạm luật vì đó là thông lệ hàng hải .Xưa như trái đất,nghề hàng hải đã hình thành với muôn trùng luật lệ,quy định ,công ước,thói quen ...để nó tồn tại và giúp nhân loại phát triển ..Đó là kinh tế thị trường với muôn mặt tốt đẹp và cũng rất xấu xa như thực tế cuộc sống .Chỉ vì anh thòng thêm cái đuôi mà không thèm hay cố ý không chăm nom cái đuôi đó nên mới để đến nông nỗi này .Chuyện mua ụ nổi của các anh gấu Misha đã ..Diễm xưa và hôm nay ,xem tivi ,chắc chắn có một anh cựu tù nhân nay đang trở thành người hùng biết hối cải sẽ cười khẩy vì các anh chàng bị lộ ! Có lẽ không nên cử người sang Singpore để hỏi han ông Goh Hoon Seow làm gì !