Thứ Sáu, 21 tháng 4, 2017

CHÀO MỪNG CHIẾC DU THUYỀN TIKI 30

Chiều ngày mai 22/04/2017, tại Marina Vũng Tàu , anh Lưu Vi ( hay gọi thân mật là Victor , tên tiếng Anh của anh Lưu) khai trương chiếc du thuyền đi biển  mang tên Tiki 30 do anh tự đóng theo những bản vẽ thiết kế bởi James Wharram, Thế là trong dòng họ hàng nghìn chiếc thuyền hai thân do Wharram thiêt kế mà người ta gọi thân mật là "Wharram Cat's" , với Cat viêt tắt chữ catamaran ,và cũng là con mèo , tức là những con mèo của Wharram đầy rẫy trên các bãi biển toàn cầu, lần này đã xuất hiện tại Việt Nam !   Và tin vui không phải chỉ cho những người "ăn chơi" vì du thuyền yacht thường là biểu tượng của giới siêu giàu , nói tới đây tôi lại nhờ một đoạn ngắn trong tạp chí Playboy đọc được từ hàng chục năm về trước .  Đó là thuật tán gái do báo chỉ dẫn : chỉ cần đứng trước các em chân dài , và "thả thính " một câu tâm sự nhỏ với bạn trai ngồi bên cạnh : cuối tuần này , đi yachting với tớ mà còn thiếu ...!  Yacht đang trở thành một hiện thực trên đất nước ta , nó đang thu hút sự chú ý của nhiều tầng lớp và Đăng kiểm VN đã phải ra Luật năm 2014 , Quy chuẩn về Du thuyền QC 81 . Chuyện này ta sẽ nói sau . Còn gần đây, Đăng Hiều , sếp của Focus Travel đã giới thiệu marina mang tên Ana Nha Trang của mình tại Hội chợ Quốc tế về Yacht tại Singapore
Chạy thử chiếc trimaran có tên là Baba  tại Vũng Tàu. Chiếc này anh Lưu tự đóng tại nhà riêng ở quận 7 
Hạ thủy Tuki 30 
Trên Tiki 30 
Video thử Tiki tại Vũng Tàu

Victor Lưu Vi


Gia đình người yêu biển 

Ghe nang Đà Nẵng

Tiki


1- Tại sao lại là Tiki 30 ?
Khi quan sát các con thuyền vùng Hội An , Đà Nẵng , nhà nghiên cứu Paris rất thích thú thấy các con thuyền còn có một thanh ngang nhô ra song song với thân thuyền , một số ghe nang còn có phao bên khiến cho con thuyền như co hai thân : thân thuyền chính và cái phao bên . Và từ đó , ông thấy một sự liên hệ khá lý thú giữa truyền thống đi biển của người Việt cổ và những người Polynésie , tức là những cư dân trên 1000 hòn đảo phía Nam Thái Bình Dương . Đó là những người đi biển tài ba , với con thuyền đặc trưng có phao bên mà họ gọi là catamaran . Tới thế kỷ 19, người Âu châu biết tới loại thuyền này và gọi nó cũng là catamaran như cách gọi của thổ dân Polynésie. Dù không phải là dân thuyền bè, vào năm 1956, James Wharram đọc được những trang sách mô tả catamaran và anh quyết thực hiện nó ngay trên quê hương mình , đó là Manchester nước Anh . Chiếc thuyền đầu tiên có tên là Tangaroa đã thực hiện chuyến vượt Đại Tây Dương từ Bristol tới quần đảo Trinidad , sau thắng lợi này ,anh lại làm tiếp chiếc Rongo đi từ Newyork về Ireland tức là đi từ Tây sang Đông Đại Tây Dương . Hành trình chuyến đi được anh mô tả trong cuốn sách bestseller " Hai con thuyền, hai cô gái " , chẳng là chuyến đi có hai người đẹp tên là Ruth và Jutta  . Từ đó, Wharram chuyên thiết kế , chế tạo các kiểu thuyền catamaran và phổ biến rộng rãi cho mọi người có thể tự đóng và trang trí theo ý mình . Năm nay đã 89 tuổi ( James Wharram sinh năm 1928), ông đã bán trên 1 vạn bản vẽ và có hàng nghìn chiếc catamaran được đóng theo những thiết kế đó : có người mua chỉ mua bản vẽ cơ bản, người mua chi tiết ...và được hướng dẫn tận tình . Sê ri các catamaran gần đây của Wharram mang tên Tiki , như ta đều biết , đó là vị thần của người Maori , tổ tiên của dân đảo   Polynésie. Nhìn tượng Tiki ta dễ liên tưởng tới các tượng gỗ thần Tây Nguyên còn lại tới ngày nay . Còn 30 là chiều dài tối đa của thuyến tính theo feet. Như vậy Tiki 30 có các thông số sau đây :
-Chiều dài tối đa Loa 9,15m (30 feet);
-Chiều rộng tối đa Boa=5,00m;
-Chiều dài đường nước Lwl=7,75 m;
-Mớn ( kể cả sống LAR) 0,65m,
Trọng lượng bản thân thuyền 1 tấn, sức chở 1 tấn ; diện tích buồm 35,8 mét vuông
James Wharram ở tuổi 80+
Wharram và  Ruth ( quần đùi trằng , sau là vợ) &  Jutta  "Hai con thuyền và Hai cô gái " 

2- Đặc điểm catamaran của J. Wharram 

   Ngay từ khi bắt tay làm chiếc catamaran đầu tiên, Wharram đã đặt cho mình mục tiêu : bám sát các kinh nghiệm của thổ dân Polynesie, làm sao các con thuyền chế ra bền chắc, tính năng tốt , rẻ tiền , thích hợp với số đông, có thể tự chế tạo được . Nghe qua tưởng dễ dàng, nhưng ông đã gặp sự chống đối mạnh mẽ từ tổ chức yacht nước Anh . Nhưng bỏ qua mọi chống đối, ông vẫn kiên trì cách làm của mình và cuối cùng đã được xã hội công nhận. Ví như chiếc Tiki 30 này có đặc điểm :
-Khác với phần lớn các catamaran ( như nhiều trước chúng  ta đã và đang thiết kế và đóng tại VN) với kết cấu cứng liền khối cả hai thân , với Wharram , hai thân được nối với nhau theo kết cấu dẻo như kinh nghiệm dân gian Polynesie , như vậy ứng suất sinh ra sẽ nhỏ hơn là kết cấu cứng
- Mặt cắt thân thuyền hình chữ V gầy với  tỷ số v/L khá cao , lực cản khá nhỏ. Hình dáng thuyền như thế khiến cho không cần sống đáy-xiếm nhằm chống giạt ngang
-Phần nhô lên khá nhỏ, làm giảm diện tích chịu gió . Buồm có tâm chịu gió khá thấp , tính ổn định cao . Theo thống kê, chưa có chiếc thuyền nào của Wharram bị lật dù căng hết buồm
Với phương châm "Sea People" , Wharram đã có công phổ biến catamaran , góp phần đề cao truyền thông hàng hải của một dân tộc . Nếu Tim Severin đã làm mảng Sầm Sơn  vượt Thái Bình Dương để chứng minh văn hóa Đông Sơn đã đi xa từ đầu kỷ nguyên, Thor Heyerdahl đã làm bè Kon-Tiki chứng tỏ người Polynesie đã sang Nam Mỹ thì vào năm 2008-2009 James Wharram và Hanneke Boon cũng đã làm một cuộc khảo cổ thực nghiệm tương tự  với chuyến đi có tên là Lapita Voyage trên hai chiếc thuyền truyền thống đúng kiểu catamaran của thổ dân Polynesie . Khởi hành từ Philippines tới
Chuyến đi Lapita

Tikopia và Anuta trong quần đảo Solomon . Cuộc đời của Wharram gắn liền với hai phụ nữ cũng là người đi biển . Ruth , nhà báo, nhà nhiếp ảnh gốc Đức , đi biển với James suốt cả cuộc đời cho tới khi mất ở tuổi 92 còn Hanneke Boon đã tham gia đội thuyền của Wharram lúc còn là cô gái 20 tuổi. Cô là người giúp cho Wharram trong việc thiết kế các con thuyền
3- Tiki 30 Việt Nam 
Chúng ta có thể xem quá trình đóng chiếc này tại Kendu Yacht Vũng Tàu như trong hai clip sau đây 

            và clip thứ hai :

cùng các tấm hình quá trình chế tạo








Tiki 30 xuất hiện là một sự kiện đáng ghi nhận , Biết rằng quá trình đưa con thuyền này vào hoạt động còn khá vất vả . Là người quan sát du thuyền trong 30 năm nay, tôi đã chứng kiến những cố gắng không mỏi mệt của anh Trần Trung Nghĩa từ những năm 80, anh Lê Văn Tải với việc phổ biến thuyền buồm ...Gần đây là các anh Đỗ Nguyên Ái, Lê Phạm Minh Quân, Châu Hùng, Nguyễn Đức Hải, Nguyễn Anh Tuấn ...Làm việc phải theo luật , nhưng khi mở trang đầu của QC-81 tôi đã gặp ngay dòng chữ "Phao bè tự thổi bọc vải " làm tôi luống cuống và vọi tra nguyên gốc bản tiếng Anh Quy chuẩn Nga , một quy chuẩn vẫn vấn vương các ông Pavlenko và Shimanskiij ! Thì ra đó là " inflatable and framed cloths boats" tức là các xuồng bơm hơi và các xuồng có khung và bọc vải , kiểu như kayak bọc da v..v. Mới vài dòng mở đầu mà đã thấy người biên soạn ( dịch) chả hiểu thế giới thuyền nhỏ có những gì thì cả 600 trang tiếp theo đây ra sao ?

Thứ Năm, 20 tháng 4, 2017

Về Quy chuẩn 81 Du Thuyền

  Du thuyền đang được nhiều anh em quan tâm . Đặng Hiếu Focus đã giới thiệu Ana Marina với bạn bè quốc tế tại HỘi chợ Du thuyền tháng vừa rồi . Cho nên chúng ta phải quan tâm tới các luật lệ. Trước hết, xem luật kỹ thuật tức QC81 nói gì . Tên đầy đủ của luật này là  "QCVN 81: 2014/BGTVT QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA  VỀ PHÂN CẤP VÀ ĐÓNG DU THUYỀN" . Lời nói đầu nói rõ : Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về phân cấp và đóng du thuyền, QCVN 81: 2014/BGTVT do
Cục Đăng kiểm Việt Nam biên soạn, Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định, Bộ trưởng Bộ
Giao thông vận tải ban hành theo Thông tư số 82/2014/TT-BGTVT ngày 30 tháng 12 năm
2014. Thật đáng mừng và phải cám ơn các bạn đăng kiểm cho chúng tôi bản pdf nên dễ đọc ( vì nó dày hơn 600 trang) và cả đường dẫn tới bản tiếng Anh của DK Nga mà các bạn đó dựa / phiên dịch !
Với mục đích lướt nhanh, chỉ nhằm lướt sóng, tôi đi ngay vào phạm vi áp dụng và thấy như sau:
  Quy chuẩn này không áp dụng cho các tàu:
-  Tàu thể thao, tàu chiến, tàu đua, bao gồm cả tàu huấn luyện;
-  Ca nô hở, thuyền sử dụng bơi chèo hoặc đạp chân;
-  Tàu trượt nước;
-  Ván lướt sóng; ván lướt, và ván buồm kể cả có động cơ ( kể ra thiếu ván diều)
-  Phao bè tự thổi có bọc vải; xuồng bơm hơi hay xuồng có khung bọc vải
-  Mô tô nước cá nhân;
-  Thủy phi cơ sử dụng hiệu ứng bề mặt;
-  Tàu ngầm;   lặn
-  Tàu cổ;
-  Các tàu thí nghiệm cũng như các tàu nhỏ sử dụng như một thiết bị trên tàu (xuồng, bè
cứu sinh).
Thây ngờ ngợ, tôi quay sang bản tiếng Anh thì như sau :
1.3 The requirements of the present Part shall not apply to: boats intended for sports purposes and ships of war, racing boats, including training boats;
-canoes, kayaks, gondolas, pedalos and other types of rowing boats;
-water skis, water sled, “banana” and similar types of towed craft;
-boards for surfing and wind surfing, including powered ones;
-inflatable and framed cloth boats;
-personal watercraft;
-ram-wing craft;
-submersibles;
-antique historical craft and replicas thereof;
-experimental craft, as well as small craft used as ship’s equipment ( life and rescue boats, rafts) carried on board craft which are not pleasure craft.